Financiële ontwikkeling en beleid

De Europese Centrale Bank (ECB) heeft in juli 2019 bekend gemaakt dat de rente zeker tot halverwege 2020 op het huidige niveau blijft, of nog lager wordt. Het laatste wordt gezien als een hint dat er daadwerkelijk een renteverlaging aankomt. Banken kunnen op dit moment ‘gratis’ geld lenen bij de ECB omdat het rentetarief 0 procent is. Dat beleid is ooit ingezet om de vorige crisis te lijf te gaan, maar door nieuwe zorgen over economische groei in de eurozone (0,4% in het eerste kwartaal van 2019) en achterblijvende inflatie, lijkt de ECB zich genoodzaakt te voelen om nog verder te gaan. Daar komt bij dat de Amerikaanse centrale bank al meerdere keren heeft gehint op een renteverlaging. Indien in Amerika de rente wordt verlaagd dan zal Europa hoogstwaarschijnlijk volgen. De mogelijke rente verlaging die er aan zit te komen heeft zijn uitwerking op de financiële markten. De rente voor langlopende geldleningen zijn de laatste tijd gedaald tot een nieuw record. Een forse stijging van de kapitaalmarktrente (lange rente) wordt in 2020 dan ook niet verwacht.

Mondiale ontwikkelingen die van invloed kunnen zijn op een verdere groei van de economie zijn nog steeds aanwezig. Denk aan het handelsconflict tussen Amerika en China, de oplopende spanningen tussen Iran en het Westen bij de Perzische Golf en het verdere verloop van de Brexit. Deze ontwikkelingen zullen de financiële markten de komende tijd blijven frustreren.

Schatkistbankieren
Gemeenten zijn sinds 2014 verplicht om tegoeden uitsluitend bij het Rijk of andere decentrale overheden weg te zetten. Het primaire doel van de maatregel is het terugdringen van de staatsschuld. De gemeente Heusden heeft in 2020 naar verwachting geen of zeer beperkte liquiditeitsoverschotten.

Wet Hof
Op grond van Europese afspraken mag het begrotingstekort van de Nederlandse overheid niet groter dan 3% zijn. Het Rijk wil er met de Wet houdbare overheidsfinanciën (Wet Hof) voor zorgen dat gemeenten een bijdrage leveren aan het terugdringen van het overheidstekort. Hiervoor wordt een limiet gesteld aan de bijdrage die gemeenten in het begrotingstekort mogen hebben. Overschrijding van deze limiet kan daarbij tot sancties leiden. Echter gelet op de Rijksbegroting heeft de Wet Hof tot op heden voor Heusden geen gevolgen gehad, omdat de ontwikkeling van de EMU-saldi op macro-niveau niet leiden tot overschrijdingen.